Altınbaş Üniversitesi Psikoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Aylin İlden Koçkar, yapılan bir taramaya göre, daha önce bir ruh sağlığı sorunu bulunmayan, bu sürece kadar önceden psikolojik olarak bir destek almamış kişilerde de karantina sürecinde çeşitli ruh sağlığı sorunları gelişebileceğini söyledi.
Pandemi döneminde bireylerde yeme ve uyku alışkanlıklarında değişiklikler, konsantrasyon zorlukları, kendi sağlığı ve yakınları hakkında endişe ve korkular, depresyon, kaygı gibi ruh sağlığı sorunlarında da artış görülebildiğini belirten Prof. Dr. Aylin İlden Koçkar, dengeli bir ruh sağlığı için bazı öneri ve uyarılarda bulundu.
Evdekal günlerinde ruh sağlığı için öneriler:
“Tedbirli olun ama aşırıya kaçmayın, bu üzerinizdeki kaygıyı arttırır. Bu yüzden örneğin el ve eşya yıkama gibi süreçlerde dengeli olmak önemli.
“Felaket (felaketleştirme) değerlendirmelerinden kaçının. Örneğin evden çıkmayan birinin gün içinde defalarca ‘Ateşim var mı?’ diyerek ateşini ölçmesi, üzerindeki stres ve kaygıyı arttıracaktır. Bu durumu yönetmeye çalışın.
“Rutinler oluşturun: Düzen ve tutarlılık yaşam boyu ruh sağlığımızı korumak için gerekir.
“Bağlantıda kalın: Telefon görüşmeleri, yazışmalar, sosyal medya ve video konferans aracılığıyla teknolojiden en iyi şekilde yararlanın ve iş arkadaşlarınızla, arkadaşlarınızla ve ailenizle iletişimde kalın.
“Sosyal medyayı sınırlayın: Güvenilir kaynaklar aracılığıyla durumdan haberdar olun, ancak bunalmış hissetmemek için haberlere ulaşımınızı sınırlı tutun.
“Can sıkıntısı ile mücadele edin; Can sıkıntısını yenmek ve zihinsel olarak aktif kalmak için size neler iyi geliyorsa onları yapın.
“Tükenmişlikten kaçının: Gevşemek için işinize katı sınırlar koyun. Can sıkıntısı ve izolasyon strese neden olur; örneğin, nefes egzersizleri, farkındalık, meditasyon gibi çalışmalar yapmak stresle başa çıkmanıza yararlı olacaktır.
“Her seferinde bir gün sonrasını düşünün: Geleceğe çok fazla odaklanmamaya çalışın. Bunların geçici önlemler olduğunu ve yalnız olmadığınızı unutmayın. Bugünden sadece ertesi gün için yapılacaklar listesi hazırlayabilirsiniz. Daha ilerisi için planlar yapmayın.
“Duygularınızın farkında olun. Olumsuz duyguları tolere etmek daha zordur, ancak yardıma ihtiyacımız olduğunu, endişelendiğimizi, mutsuz hissettiğimizi kabullenmek travma ile başa çıkmayı kolaylaştırır.
“Boş zamanınızda hep yapmak istediklerinize odaklanın ve bu isteklerinize vakit ayırın. Keşke zamanım olsa da yapsam dediğiniz aktiviteler ve hobileriniz için fırsatı değerlendirin. Hoşunuza gidebilecek yeni aktiviteler keşfedin.
“Okumak ve izlemek istedikleriniz için bir liste yapın. Bunlar için hep zamanınız yoktu işte şimdi o zamanı buldunuz.
“Beslenmenize dikkat edin: Bu günleri sağlıklı beslenme ve egzersiz yapmaya ayıracağınız zamanlar olarak düşünün. Şu anda yaratıcı yemek pişirme fırsatınız var. Kendi ekmeğinizi, sağlıklı çorbalarınızı ve ev yapımı menünüz için diğer yaratıcı ve lezzetli yemekleri yapmayı deneyebilirsiniz.
“Puzzle, su doku, okuma-yazma, bulmaca çözme gibi aklınızı aktif tutan hobilere zaman ayırın.
“Sevdiklerimiz bile onlarla yeterince uzun süre kaldığımızda rahatsız edici olabilir. Evin içerisinde kendinize kişisel bir alan yaratmak ve bazen bireysel zaman geçirmek de rahatlatıcı olabilir.
“Bu öneriler işe yaramıyor ve stres ve kaygı düzeyiniz giderek yükseliyorsa terapi desteği almak için salgının bitmesini beklemenize gerek yok, uzaktan danışmanlık alabilirsiniz.”